Balıkesir’e bağlı Türkiye’nin ikinci büyük adasına giderken arabanızı almamanızı tavsiye edebilirim. Bu şekilde daha iyi dinlenip adanın tadını çıkarabilirsiniz. Dolmuşlar biraz seyrek ancak her yere gitme şansınız var. Ada’ya Istanbul’dan gitmek için IDO seferlerini kullanmak en ideal yol. Yaz döneminde ve özelliklede hafta sonları her yarım saatte bir deniz otobüsü var. Kalkış yeri ise Bostancı ve Yenikapı. Yolculuk Bostancı’dan yaklaşık 3.5 saat civarında sürüyor. Deniz otobüsü biletleri, uçak biletlerinin bu kadar ucuz olduğu günümüzde biraz pahalı geliyor açıkcası. Gidiş, dönüş bir kişi 90 TL. Daha uygun bir yol denemek içinse otobüsle Tekirdağ’a gidip buradan özel işletmeye ait teknelerle adaya gidebilirsiniz. Tekirdağ- İstanbul bilet fiyatı yaklaşık 20 TL oradan tekneye vereceğiniz ücret ise 15 TL. Gidiş, dönüş toplamda 20 TL daha az ödemiş oluyorsunuz. İstanbul Seyahat, feribot saatlerine göre İstanbul – Tekirdağ arası sefer düzenliyor. Tel: (0212) 658 2626

Marmara Adası’nın hemen önünde, Hayırsız Ada, Paçanoz adası, Kaşık Adası, Ekinlik Adası ve Avşa adası yer alıyor. Bu adaların bazılarında yerleşim yok. Küçük Bodrum denen Avşa adasına buradan tekne turu ile gitmek mümkün. Marmara adasında 6 adet merkez var, Topağaç Köyü, Gündoğdu Köyü, Saraylar Köyü, Çınarlı Mahallesi, Asmalı Köy, Marmara Beldesi. Eskiden adada bol miktarda geyik mevcutmuş ancak bugün malesef geyiklerden eser kalmamış. Orman alanlarında ise nadirde olsa dağ tavşanı görmek mümkün.

Adalıların, Marmara dedikleri merkezde kalmaktansa Çınarlı Mahallesi veya Gündoğdu Köyünde kalmanızı tavsiye ederim. Gece en son deniz otobüsünden inmiş bile olsanız ulaşım için dolmuş buluyorsunuz. İskeleden çıkıp sağa döndüğünüzde Marmara çarşı içinden geçip dolmuşları göreceksiniz. İskeleye yaklaşık 300 metre mesafedeler. Taksi ile gitmek isterseniz hemen iskelenin önünde bekliyorlar ancak fiyatları yüksek. Çınarlı ve Gündoğdu merkeze yaklaşık 4-5 km mesafedeler. Dolmuş fiyatları kişi başı 2,5 TL.

İstiklal savaşından sonra adada yaşayan Rumların yerine Türkler yerleşmiş. Rivayete göre savaş kazanıldıktan sonra komutan çavuşa, köyüne gidip buraya yerleştirmek üzere tanıdık ve akrabalarını getirmesini istemiş. Karadenizli olan çavuş Trabzon ve Rize’den tanıdıklarını adaya getirmiş. Bugün adanın büyük bir çoğunluğunu buralardan gelen insanlar oluşturuyor. Bölgelere göre adada yerleşim değişiyor. Çınarlı mahallesine (burası köyken mahalleye çevrilmiş) çoğunlukla Trabzon ve Rize bölgesinden gelen insanlar yerleşmiş. Çınarlı’da bulunan, Rumlar’dan kalma set set üzüm bağları malesef yok edilmiş, eski Rum evlerinden de eser kalmamış. Çınarlı’nın eski muhtarı Ali Yılmaz Aydoğan ile yaptığımız görüşmede kendisi adanın İnebolu evleri gibi çok güzel sundurmalı ahşap evleri olduğunu bildirdi. Evlerin yok edilmiş olması turizm ve tarih açısından büyük kayıp. 4 Ocak 1935 yılındaki büyük Marmara depremide birçok evin hasar görmesine ve yıkılmasına sebep olmuş. Bu depremde hasar gören evlerde daha sonra yıkılmışlar. Bugün malesef Çınarlı’da tam olarak ayakta kalmış görebileceğiniz bir tarihi eser yok. Ali Yılmaz bey adanın gelişmesini engelleyen bir takım insanlardan dolayı da bazı hizmetlerin önünün kesildiğini belirtti. Herşeye rağmen meydanda büyük çınar ağaçları hala yerinde duruyor. Bir tane devasa gövdeli ve çok kollu çınar ağacının üzerinde dikim yılı 1001 yazısı asılı. Burada çınar ağaçlarının altındaki çay bahçesinde oturup çay içmek gerçekten çok keyifli. Adada hiç nem yok bunu hemen fark edebiliyorsunuz. Bunun nedeni Saraylar Köyündeki mermer. Mermer adadaki tüm nemi alıyor. Çınarlı’da küçük bir müze var burada kazılarda bulunan Arkeolojik eserler sergileniyor. Çınarlı mahallesi konaklamak için ideal bir yer kalcağınız tüm otel ve pansiyonlar denize en fazla 100 metre mesafede. Çınarlıya gelirken denize sıfır noktasında Manastır denen bir bölge var. Eskiden deniz kenarında bir manastır varmış malesef bugün küçük bir parça duvardan başka hiçbir şey kalmamış. Burada küçük sakin bir koy ve güzel bir tesis var. Burada konaklama yapmakda mümkün. Ancak araçsız gelip buradan bir yere gitmek istediğinizde, yaklaşık 500 metrelik yokuş yolu çıkıp dolmuşa binmeniz gerekiyor.

Bir başka ideal mekan Gündoğodu Köyü. Bu köyde yerleşenlerde Kastamonu’dan (İnebolu,Cide) gelmişler. Burada nadirde olsa birkaç Rum evi görmeniz mümkün. Sokaklar antik çağlardan görmeye alıştığımız gibi mermer kaplı, oldukca ihtişamlı duruyorlar. Köyün iç kısımlarında yine mermerle kaplı bir meydanda eski bir çeşme var. Bu köyde bir tenis kortu ve voleybol sahası mevcut. Yaz aylarında burada spor turnuvaları düzenleniyor. Köyün kendine ait bir web sayfası bile var www.gundogdukoyu.com buradan bu turnuvaları takip edip o dönemlerde tatilinizi burada geçirerek eğlenceye dahil olmak isteyebilirsiniz. Gündoğdu Köyü, meşhur Marmara Birlik zeytinlerinin toplandığı köylerden bir tanesi bu köyün yanısıra Topağaç Köyü, Çınarlı Mahallesi ve Asmalı Köyünde de zeytin yetiştiriliyor. Halkı oldukça güleryüzlü ve samimi tavırlar sergiliyor. Deniz kenarında oturabileceğiniz bir kaç güzel çay bahçesi mevcut.

Saraylar Köyü meşhur Marmara mermerlerinin çıktığı ve çıkmaya devam ettiği yer. Röportaj yaptığımız Ali Yılmaz bey günlük ekonomik hasıla olarak Saraylar’ın Türkiye’de birinci sırada olduğunu belirtti. Buradan çıkan mermerler Ayasofya, ve Aya İrini’nin sütun başlıklarında kullanıldığı gibi tarih sayfalarında önemli yerler almış birçok başka yapılarda da kullanılmış. Mermerleri taşıyabilmek için Saraylar Köyünde bir liman bulunuyor. Eskiden dinamit kullanarak %70 kayıpla alınan mermer bugün kesme tekniği ile kalıp halinde çıkarılarak %30 kayıpla alınmaya başlanmış. Bu %30 luk kesimde çini fayans yapımında değerlendiriliyormuş. Bunu duymak sevindirici. Saraylar Köyünde MÖ 200 yılına ait olduğu tahmin edilen lahit mezarlar var. Bunlar bugün koruma altına alınmış durumda. Saraylar mermer ocakları ve yarım kalmış heykellerin sergilendiği açık hava müzesi ile görülmeye değer ilginç bir köy.

Asmalı köyü geçimini zeytincilik ve balıkçılıktan sağlıyor. Rumların yaşadığı dönemde bir çok asma bahçesi olan ve şarapçılık yapılan bu köydede malesef üzüm bağları yok edilmiş. Turizme kısmen açık olan bu köyde bir kaç tarihi Rum evi kalmış. Burada Rum evleri yıkılarak yerlerine çirkin görünüşlü beton evler dikilmiş. Bu köyde genelde Trabzon, Sürmene ve Bulgaristan’dan göç etmiş Türkler yaşıyor. Köyde konaklamak mümkün ancak az sayıda pansiyon olduğu için gitmeden önce rezervasyon yapmakta fayda var.

Topağaç köyü sakinleri Selanik göçmenleri ve Karadenizlilerden oluşur. Merkeze olan uzaklığı 10 km dir. Geçim kaynağı yine zeytincilik ve balıkçılıktır. Burası adanın en uzun sahil şeridine sahip olan köydür.

Adada ne yenmeli derseniz yöresel olarak özel bir yemek yok ancak Çınarlı Mahallesindeki dondurmacıdan mutlaka ama mutlaka dondurma almalısınız. Özelliklede sakızlı dondurmayı denemenizi tavsiye ederim. Adada az kalan üzüm bağlarından çıkan üzümler koruk suyu diye satılıyor. Çınarlı Mahallesinde koruk suyunun en lezzetli olduğu yer Ayşin Cafe. Bu işletmenin sabah kahvaltısıda oldukça zengin ve sadece 5 TL.

Köylere göre adada konaklanacak birkaç yer tavsiye edebilirim. Çınarlı mahallesinde, Dostlar Pansiyon Tel 0266 895 81 30, burası yeşillikler içinde ve her odada küçük bir mutfak bulunuyor, banyo tuvalet odanın içerisinde. İkinci alternatif Kadıoğlu Pansiyon Tel 0266 895 81 92 burada da ortak kullanımda olan iki mutfak mevcut. Banyo ve tuvalet odanın içinde. Her iki pansiyonda da kahvaltı verilmiyor sadece konaklamak için kullanabilirsiniz, fiyatlarıda bu oranda makul. İki kişi 40 TL. Biraz daha konfor ararsanız hemen deniz kenarında Viking Motel’i Tel 0266 895 80 87 tercih edebilirsiniz. Burada 2 kişi sabah kahvaltısı ve akşam yemeği dahil 80 TL.

Gündoğdu Köyünde konaklama : Bayraktar Pansiyon tel: 0532 245 6679 , Nadide Peker 0 535 826 01 36, Celiha Hn. 0 266 891 10 99

Marmara merkezde konaklama : Boncuk Motel tel 266 885 50 57. Zeytin ağaçları içinde denize sıfır motelde 2 kişi sabah kahvaltısı ve akşam yemeği dahil konaklama 100 TL.
Ada Palas otel tel 0266 885 50 07, Şato Motel tel 0266 885 50 03, Devran Motel tel 0266 885 54 33, Aba Motel tel 0266 885 52 71